Türkiye Musul ve Kerkük ü alacak mı?
Musul Kerkük Şu an kimin elinde?
12 Haziran 2014’te IŞİD’in Kuzey Irak Taarruzu sonrası Irak ordusunun çekilmesi üzerine Kerkük, Kürdistan Bölgesel Yönetiminin kontrolüne geçmiştir. 16 Ekim 2017’de Irak kontrolü geri kazandı.
Musulu biz nasıl kaybettik?
Musul’da yerleşik Osmanlı 6. Ordusu Komutanı Ali İhsan Paşa şehri İngilizlere terk etmemek için istifa etti. Yerine Gelen Binbaşı Halit Akmansü İstanbul’dan aldığı emri yerine getirerek Musul’u boşalttı. 15 Kasım 1918 tarihinde İngiliz askerleri Musul’a asker çıkarıp işgal ettiler.
Türkiye’nin Musul petrollerinden alacağı var mı?
Antlaşmanın 14. maddesine göre Irak, 25 yıl süreyle, bölgedeki petrol yataklarını işleten Turkish Petroleum şirketinden alacağı tüm gelirin yüzde 10’unu Türkiye‘ye verecekti. Ödeme, antlaşmanın yürürlüğe girdiği 1926’dan itibaren yapılacaktı. Türkiye isterse, 500 bin sterlin karşılığında haklarından vazgeçebilecekti.
Musul sorunu neden Türkiye’nin aleyhine çözüldü?
İlkini reddeden İngiltere, petrol meselesini “Türkiye‘nin Irak’la iyi geçinmek için maddi bir bağlantı sağlaması” açısından yararlı görmüştü. Musul sorununu çözüme ulaştıran antlaşma, 5 Haziran 1926’da Ankara’da Türkiye, İngiltere ve Irak arasında imzalanan Sınır ve İyi Komşuluk Antlaşması oldu.
Kerkük Türk mü?
Bu sayımda, Kerkük Vilayeti’nin yüzde 48,3’ünü Kürtler, yüzde 28,2’sini Araplar ve yüzde 21,4’ünü de Türkmenler oluşturduğu görüldü. Kentin kalan nüfusu da Keldani, Asuri ve diğer etnik gruplar oluşturuyor.
Kerkük Türkleri kimdir?
Irak Türkmenleri veya Irak Türkleri, Irak’ın kuzey bölgelerinde yaşayan Türkmence konuşan etnik gruptur. Irak Türkmenlerinin çoğu, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Anadolu’dan Irak’a getirilen Osmanlı askerlerinin, tüccarlarının ve memurlarn torunlarıdır.
Musul hangi ayaklanmadan dolayı kaybedildi?
13 Şubat 1925’de ise Şeyh Sait İsyanı çıktı. İsyancıların güneydoğuyu tehlikeye düşürmesi, Türkiye’nin askerî harekât seçeneğini tamamen sona erdirdi. Komisyon ise Bruxelles Hattı’nı doğal sınır kabul ederek Kürtlere bazı imtiyazlar verilmesi şartıyla Musul‘un Irak’a bırakılmasını teklif etti. MC bu kararı onayladı.
Musul’u kaybetmeye neden olan antlaşma?
1926 ANKARA ANTLAŞMASI – MUSUL’U NASIL KAYBETTİK! Musul Mondros Ateşkes Antlaşması‘nın imzalandığı sırada Osmanlı Devleti’ne bağlıydı. İngiltere, Mondros Ateşkes Antlaşması‘nın 7. maddesine dayanarak, antlaşmanın imzalanmasından birkaç gün sonra Musul’u işgal etti.
Irak Musul dan elde edeceği petrol gelirlerinin yüzde onunu 25 yılına Türkiye verecektir maddesi hangi antlaşmaya aittir?
1926 Ankara Antlaşması Maddeleri: Türkiye ve Irak arasında sınır Brüksel hattı olduğu kararlaştırıldı. Irak Musul’dan elde ettiği petrolün %10’unu 25 yıllık süre boyunca Türkiye’ye verecektir.
Türkiye Irak petrollerinden %10 nasıl aldı?
Diğeri de 14 Mart 1925 tarihinde Türk Petrol Şirketi (Turkish Petroleum Company-TPC) ile Irak hükümeti arasında imzalanan İmtiyaz Anlaşması. Ankara Anlaşması’nın 14. maddesine göre: Türkiye 25 yıl süreyle tüm Irak‘ın petrol gelirinden yıllık % 10 oranında bir hak alacaktı.
Lozan Konferansında Musul sorunu nasıl çözüldü?
1926 yılında Musul Sorunu Milletler Cemiyeti’ne götürüldü. Sorun burada da çözümlenemeyince Yüksek Adalet Divanı’na verildi. Burada da olumlu bir sonuç alınamadı. Nihayet, İngilizlerle Ankara’da bu konu üzerinde yapılan görüşmeler bir anlaşma ile sona erdi.
Lozan Antlaşması’nda Türkiye’nin istediği şekilde çözüme kavuşturulan mesele nedir?
İstanbul: Lozan Antlaşmasında çözüme kavuşturulan bir diğer konuda İstanbul meselesidir. Türkiye, itilaf devletlerinin İstanbul‘u boşaltmasını istemiştir. Onaylanan bu istekle beraber itilaf devletleri 6 Ekim 1923’te İstanbul‘dan tamamen çekilmişlerdir.
Kerkük’ün yüzde kaçı Türk?
Kerkük‘te ilk nüfus sayımı da Kanuni zamanında 1548’te yapılmış olup bu sayıma göre Kerkük‘ün nüfusunun yüzde 90’ı Türkmen’dir.
Kerkük Türkleri hangi boydan?
Ekseriyetle Bayat boyuna mensup olan Kerkük Türkmenleri, şehir merkezinden başka Altunköprü, Tuzhurmatu, Tazehurmatu, Dakuk (Tavuk) ve Kifri gibi, Kerkük‘e tarihsel olarak bağlı bu yerleşimlerde de yaşamaktadır.
Kerkük’te ne kadar Türk var?
Irak Türkmenlerinin sayılarının yaklaşık 1.375.900 olduğu tahmin edilmektedir.