Ünlü yumuşaması nedir ve örnekler?

Ünsüz yumuşaması nedir ve örnekler?

ÖRN: ağaç>ağaca, çocuk>çocuğu, senet>senedin, dolap>dolabın, ekmek>ekmeği, kitap>kitabım, tüfek>tüfeği, diyalog>diyaloğu, almak>almağa… – Bu daha çok sert ünsüzün iki ünlü arasında kalmasının sonucudur, ama kelime sonunda iki ünsüz bulunduğunda da yumuşama görülmektedir.

Ünsüz yumuşamasına aykırılık nedir örnekler?

Dilbilgisi kurallarına göre harf aldığında yumuşaması gereken sert ünsüzlerin olduğu gibi kalmasına ünsüz yumuşamasına aykırılık denir. Örneğin ”Ç” ile biten sözcüklerden birçoğu ek aldığında ”C” harfine dönüşür. Ek almasına rağmen son harfi değişmeyen sözcükler ise ünsüz yumuşamasına aykırılık olarak tanımlanır.

Ünsüz sertleşmesi ne örnekler?

lâf-çı, silâh-çı, heves-ten, dolap-ta, ağaç-tan, kitap-çı, kuruyemiş-çi, çift-çi, cilt-çi, yurt-taş, kat-kı, coş-ku, coş-kun, yayıldık-ça, biç-ki, biç-ti, yat-tı, kanat-tı…

Pçtk ne demek?

YUMUŞAMA, ÜNSÜZ YUMUŞAMASI, ÖZELLİKLERİ (2) (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM) Sert ünsüzlerden “pçtk” ile biten bir sözcükten sonra sesli harfle başlayan bir ek gelirse “p,b’ye – ç,c’ye – k,g veya ğ’ye – t,d ‘ye dönüşerek yumuşama gerçekleşmiş olur.

Ünlü değişmesi nedir ve örnekler?

Örneğin Şahıs Zamirlerinden biri olan ”Ben” kelimesine yönelme eki getirildiğinde ”Ben – e değil” Bana şeklinde yazılır ve bu şekilde telaffuz edilir. Aynı şekilde ”Sen” zamiri de ”Sana” biçiminde yazılır. ”E” harfinin ”A”ya dönüşmesi ünlü değişimine örnek olarak gösterilebilir.

Ünsüz değişimi nedir örnekler?

Türkçede “-k” ile biten yani ünsüz ile biten kelimeler, “-cık, -cik” eklerini aldıklarında kelimenin sonundaki “-k” düşer. Örneğin; “ufak-cık → ufacık” şeklinde örnek verebiliriz. Bazı birleşik sözcüklerin oluşumunda ünsüz düşmesi meydana gelebilir. “Üst-teğmen / üsteğmen” şeklinde örnek gösterebiliriz.

Hangi kelimeler yumuşamaz?

– Yabancı sözcüklerde yumuşama görülmez. – Sanat, millet, ahlak, cumhuriyet, evrak, sepet, hukuk, devlet gibi yabancı kökenli kelimelerde yumuşama olmaz.

Bazı kelimeler neden yumuşamaz?

Özel adların sonundaki sert ünsüzler, ünlüyle başlayan bir ek alsalar bile bu kelimelerde ünsüz yumuşaması olmaz. Bu kelimelerin yazılışları da kendileri gibi özeldir ve hiçbir şekilde değişikliğe uğramazlar. Yani bu kelimeler ünsüz yumuşamasına aykırılık göstermektedir.

Ünsüz benzeşmesi nedir örnekler veriniz?

Ünsüz Benzeşmesi Örnekleri ”Simit + ci” Bu kelimeden anlaşıldığı üzere t harfi ile biten simit kelimesinden sonra gelecek olan c harfi yumuşak bir ünsüzdür. O yüzden bunun yerine ç harfi gelerek sert ünsüz ile ‘simitçi’ şekilde tamamlanır. Böylece ünsüz benzeşmesi dil bilgisi kuralı gerçekleştirilir.

Fıstıkçı Şahap nedir örnek?

Fıstıkçı şahap, Türkçedeki sert sessizleri hatırlamak için kullanılan bir söz öbeğidir. Türkçe’de bir sözcük “f, s, t, k, ç, ş, h, p” ünsüz harflerinden (sert ünsüz) biriyle bitiyorsa bu sözcüklere “d” ve “c” ünsüz harfi ile başlayan bir ek getirildiğinde d, t’ye; c, ç ünsüz harfine ye dönüşür.

C den sonra D mi T mi?

Ünsüzlerin Benzeşmesi (Detay) Türkçe’de ” p, ç, t, k, s, ş, h, f ” harfleri ile biten sözcüklerden sonra, ” c, d, g ” harfleri ile başlayan ekler gelirse; ekin ilk harfi ” ç, t, k ” olur. Bu kurala yumuşak sessizlerin sertleşmesi, kısaca benzeşme denir.

K dan sonra T mi D mi?

Türkçe’de bir sözcük “f, s, t, k, ç, ş, h, p” ünsüz harflerinden (sert ünsüz) biriyle bitiyorsa bu sözcüklere “d” ve “c” ünsüz harfi ile başlayan bir ek getirildiğinde d, t‘ye; c, ç ünsüz harfine ye dönüşür.

Ünlü değişmeleri nelerdir?

Türkçe’de kelimeler ek aldığında, köklerinde değişiklik olmaz. Bu kural iki kelime için geçersizdir. Buna göre, “ben, sen” sözcüklerine ismin –e hali (yönelme durumu) eki getirildiğinde kökteki e sesleri a’ya dönüşür. Buna ünlü değişmesi denir.

Ünsüz değişimi nedir örnekleri?

Türkçede “-k” ile biten yani ünsüz ile biten kelimeler, “-cık, -cik” eklerini aldıklarında kelimenin sonundaki “-k” düşer. Örneğin; “ufak-cık → ufacık” şeklinde örnek verebiliriz. Bazı birleşik sözcüklerin oluşumunda ünsüz düşmesi meydana gelebilir. “Üst-teğmen / üsteğmen” şeklinde örnek gösterebiliriz.

Ünsüz değişmesi ne oluyor?

Ünsüz değişmesi, sessiz harflerin ek almaksızın sözcüğün söylenişine ya da yazımına daha uygun ünsüzlerle değişmesi sonucu oluşan Türkçedeki ses olaylarından biridir. Ünsüz benzeşmesi ve sertleşmesi olayları, sözcük ek alırken gerçekleşir. Ünsüz değişmesi ise kelimenin kökeni ile ilgilidir.