Ünsüz benzeşmesi nedir örnekler veriniz?
Ünsüz benzeşmesi nedir örnekler?
Ünsüz Benzeşmesi Örnekleri ”Simit + ci” Bu kelimeden anlaşıldığı üzere t harfi ile biten simit kelimesinden sonra gelecek olan c harfi yumuşak bir ünsüzdür. O yüzden bunun yerine ç harfi gelerek sert ünsüz ile ‘simitçi’ şekilde tamamlanır. Böylece ünsüz benzeşmesi dil bilgisi kuralı gerçekleştirilir.
Ünsüz benzeşmesi kuralı nedir?
Ünsüz benzeşmesi ya da ünsüz uyumu, Türkçe dilbilgisindeki ses olaylarından biridir. Bu kurala göre herhangi bir kelimeye eklenen ve ünsüz harfle başlayan yapım ve çekim ekleri kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüz harfle başlamak zorundadır: dolapta, aşçı, kitapçı vbg.
Fıstıkçı Şahap nedir örnek?
Fıstıkçı şahap, Türkçedeki sert sessizleri hatırlamak için kullanılan bir söz öbeğidir. Türkçe’de bir sözcük “f, s, t, k, ç, ş, h, p” ünsüz harflerinden (sert ünsüz) biriyle bitiyorsa bu sözcüklere “d” ve “c” ünsüz harfi ile başlayan bir ek getirildiğinde d, t’ye; c, ç ünsüz harfine ye dönüşür.
Ünlü benzeşmesi ne demek?
İnce ünlü harfler ise “e, i, ö, ü” şeklindedir. Bu harflerin kelime içinde kullanılırken hepsinin kalın ya da hepsinin ince olması durumu büyük ünlü uyumu ya da ünlü benzeşmesi olarak isimlendirilmektedir. Türkçede eğer bir kelimede ilk hecede kalın ünlü harf var ise sonraki ünlülerin de kalın ünlü olması gerekir.
Ünsüz yumuşaması nedir ve örnekler?
ÖRN: ağaç>ağaca, çocuk>çocuğu, senet>senedin, dolap>dolabın, ekmek>ekmeği, kitap>kitabım, tüfek>tüfeği, diyalog>diyaloğu, almak>almağa… – Bu daha çok sert ünsüzün iki ünlü arasında kalmasının sonucudur, ama kelime sonunda iki ünsüz bulunduğunda da yumuşama görülmektedir.
Ünsüz sertleşmesi anlamı nedir?
Ünsüz sertleşmesinde kelimenin sonuna gelen sert ünsüz yanına gelen yumuşak ünlüyü sertleştirmesine ünsüz benzeşmesi veya ünsüz türemesi denilmektedir. Sert ünsüzlerin karşısına yumuşak ünsüzler geldiği zaman onları da sert hale getirmektedir. C ünsüz harfi ç harfine dönüşür. D ünsüz harfi t ünsüz harfine dönüşür.
Ünsüz benzeşmesi ve sertleşmesi aynı şey mi?
Ünsüz sertleşmesine aynı zamanda ünsüz benzeşmesi de denir. Ünsüz benzeşmesinde kelime sert ünsüzle bitmeli ve yumuşak ünsüzle başlamalıdır.
Ünsüz türemesi nedir ve örnekler?
Ünsüz Türemesi Nedir?
- hiss>his>hissetmek, hissi.
- zann>zan>zannetmek, zannı
- redd>ret>reddetmek, reddi.
- şıkk>şık>şıkkı,
- zemm>zem>zemmetmek,
- hall>hal>halli, halletmek…
- afv>af>affetmek, affı
Fıstıkçı Şahap hangi ses olayı?
Bu yaklaşıma göre; Türkçede “ç, f, h, k, p, s, ş, t (Fıstıkçı Şahap)” ünsüzlerinden biri ile biten bir sözcükten sonra “b, c, d, g” ünsüzlerinden biriyle başlayan bir ek getirildiğinde bu ünsüzler sert karşılıkları olan “p, ç, t, k” ünsüzlerine dönüşür. Bu olaya ünsüz benzeşmesi denir.
P hangi harfe dönüşür?
Sözcük köklerinin, gövdelerinin veya bazı ekleri almış hallerinin sonunda bulunan “p, ç, t, k” sessiz harflerinin yanına ünlü harfle başlayan bir ek geldiğinde “p, ç, t, k” sesleri yumuşayarak “p sesi b’ye”, “ç sesi c’ye”, “t sesi d’ye”, “k sesi g, ğ’ye” dönüşür.
Ünlü aşınması ne demek?
Türkçede genel olarak iki tane ünlü harf yan yana gelememektedir. İki ünlünün yan yana gelmesi durumunda genel olarak kelimenin anlam bütünlüğünde bozulmalar oluşur. Bu nedenle okunuş açısından d büyük sorun yaratır. Bu kelimelerde meydana gelen ünlü düşmesine ünlü aşınması denilmektedir.
Ünlü değişimi nedir örnek?
Örneğin Şahıs Zamirlerinden biri olan ”Ben” kelimesine yönelme eki getirildiğinde ”Ben – e değil” Bana şeklinde yazılır ve bu şekilde telaffuz edilir. Aynı şekilde ”Sen” zamiri de ”Sana” biçiminde yazılır. ”E” harfinin ”A”ya dönüşmesi ünlü değişimine örnek olarak gösterilebilir.
Ünlü değişmesi nedir ve örnekler?
Örneğin Şahıs Zamirlerinden biri olan ”Ben” kelimesine yönelme eki getirildiğinde ”Ben – e değil” Bana şeklinde yazılır ve bu şekilde telaffuz edilir. Aynı şekilde ”Sen” zamiri de ”Sana” biçiminde yazılır. ”E” harfinin ”A”ya dönüşmesi ünlü değişimine örnek olarak gösterilebilir.
Ünsüz yumuşamasına uğramış sözcükler nelerdir?
Ünsüz Yumuşamasına Örnekler
- ➥ Ağaç –a → ağaca.
- ➥ Bacak –ı → bacağı
- ➥ Bayrak –ı → bayrağı
- ➥ Bilek –i → bileği.
- ➥ Borç –unuz → borcunuz.
- ➥ Çocuk –u → çocuğu.
- ➥ Ekmek –e → ekmeğe.
- ➥ Geçit –e → geçide.
Ünsüz uyumu nedir örnekler?
Dilimizde sert ünsüzle biten kelimeler sert ünsüzle başlayan ekler alır: aç-tı, aş-çı, bak-tım, bas-kı, çiçek-ten, düş-kün, geç-tim, ipek-çi, seç-kin, seç-ti, süt-çü vb. Yumuşak ünsüzle biten kelimeler ise yumuşak ünsüzle başlayan ekler alır: al-dı, an-dı, bil-gi, del-gi, göz-cü, ver-di, yol-da vb.