Ünsüz uyumu nedir örnekleri?

Ünsüz uyumu neye denir?

Türkçede bir kelime sert ünsüz ile bitiyorsa bu kelimenin sert ünsüz ile başlayan bir ek alması gerekmektedir. Yumuşak bir ünsüzle biten kelimenin ise yumuşak ünsüz ile başlayan bir ek alması gerekmektedir. Bu durum ünsüz uyumu olarak isimlendirilmektedir.

Türkçede ünsüz uyumu var mıdır?

3- ÜNSÜZ UYUMU Türkçe kelimelerde tonlu (sedalı) ünsüzler (b, c, d, g, ğ, j, l, m, n, r, v, y, z) tonlu ünsüzlerle; tonsuz (sedasız) ünsüzler (ç, f, h, k, p, s, ş, t) tonsuz ünsüzlerle yan yana gelebilir. Buna ünsüz uyumu veya ünsüz benzeşmesi denir. Örnek: aş-çı, at-kı, iş-çi, taş-tan, Türk-çe.

Ünsüz benzeşmesi nasıl yapılır?

Ünsüzlerin Benzeşmesi (Detay) Türkçe’de ” p, ç, t, k, s, ş, h, f ” harfleri ile biten sözcüklerden sonra, ” c, d, g ” harfleri ile başlayan ekler gelirse; ekin ilk harfi ” ç, t, k ” olur. Bu kurala yumuşak sessizlerin sertleşmesi, kısaca benzeşme denir.

Ünsüz benzeşmesi kuralı nedir?

Ünsüz benzeşmesi ya da ünsüz uyumu, Türkçe dilbilgisindeki ses olaylarından biridir. Bu kurala göre herhangi bir kelimeye eklenen ve ünsüz harfle başlayan yapım ve çekim ekleri kendisinden önceki son harf sert ünsüz ise sert, yumuşak ünsüz ise yumuşak ünsüz harfle başlamak zorundadır: dolapta, aşçı, kitapçı vbg.

Ünsüz değişimi diğer adı nedir?

Ünsüz yumuşaması diğer adıyla ünsüz değişimi olarak bilinir. Türkçedeki bir ses olayı olarak bilinen ünsüz değişimi, süreksiz sert ünsüzlerle biten sözcüklerin, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında, sözcüklerin sonundaki ç, k, p, t ünsüzlerinin yumuşayarak – sırasıyla- c, g/ğ, b ve d’ye dönüşmesi olayıdır.

Küçük ünlü uyumu nasıl olur?

Bir sözcüğün herhangi bir hecesinde yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) varsa bunu izleyen ilk hecede geniş düz (a, e) veya dar yuvarlak (u, ü) ünlü bulunmalıdır: boyunduruk, çocuk, odun, yorgunluk, yoklamak, vurmak, yumurta vb.

Türkçede ikiz ünsüz bulunur mu?

8- Kelime kökünde ikiz ünsüz (şedde) yan yana bulunmaz: dikkat, himmet, şedde, bakkal, dükkan, millet, teşekkür.

Türkçede ünlü uyumu var mıdır?

Ünlü Uyumuyla İlgili Kurallar Nelerdir? Türkçe bir kelimenin ilk hecesindeki ünlü kalın ise diğer hecelerdeki ünlüler de kalın, ilk hecesindeki ünlü ince ise diğer hecelerdeki ünlüler de ince olur. Ünlüler arasındaki bu uyuma “büyük ünlü uyumu veya kalınlık-incelik uyumu” denir.

Ünsüz benzeşmesi nedir örnekler?

Ünsüz Benzeşmesi Örnekleri ”Simit + ci” Bu kelimeden anlaşıldığı üzere t harfi ile biten simit kelimesinden sonra gelecek olan c harfi yumuşak bir ünsüzdür. O yüzden bunun yerine ç harfi gelerek sert ünsüz ile ‘simitçi’ şekilde tamamlanır. Böylece ünsüz benzeşmesi dil bilgisi kuralı gerçekleştirilir.

Ünlü benzeşmesi nasıl olur?

İnce ünlü harfler ise “e, i, ö, ü” şeklindedir. Bu harflerin kelime içinde kullanılırken hepsinin kalın ya da hepsinin ince olması durumu büyük ünlü uyumu ya da ünlü benzeşmesi olarak isimlendirilmektedir. Türkçede eğer bir kelimede ilk hecede kalın ünlü harf var ise sonraki ünlülerin de kalın ünlü olması gerekir.

Ünsüz benzeşmesi ne örnek kelimeler?

Ünsüz benzeşmesine örnekler şu şekildedir:

• yavaş-ca > yavaşça.
• unut-gan > unutkan.
• ırmak-dan > ırmaktan.
• bit-gi > bitki.
• kılıç-dar > kılıçtar.
• sandık-cı > sandıkçı
• sokak-da > sokakta.
• yatak-da > yatakta.

Ünsüz değişmesi ne örnek?

ÖRN: saklanbaç>saklambaç, dolanbaç>dolambaç, anbar>ambar, canbaz>cambaz, anber>amber, çeharşenbe>çarşamba, pencşenbe>perşembe, çenber>çember, sünbül>sümbül, penbe>pembe, tenbel>tembel, menba>memba…

Ünsüz değişmesi ne oluyor?

Ünsüz değişmesi, sessiz harflerin ek almaksızın sözcüğün söylenişine ya da yazımına daha uygun ünsüzlerle değişmesi sonucu oluşan Türkçedeki ses olaylarından biridir. Ünsüz benzeşmesi ve sertleşmesi olayları, sözcük ek alırken gerçekleşir. Ünsüz değişmesi ise kelimenin kökeni ile ilgilidir.

Küçük ünlü uyumu nereden gelir?

Küçük Ünlü Uyumu Konu Anlatımı A) Bir sözcüğün ilk hecesinde düz ünlü olan “a, e, ı, i” seslerinden biri varsa bundan sonra gelecek hecenin de bu ünlülerden oluşması gerekir. Eğer düz ünlü bulunan bir heceden sonra yuvarlak ünlüler olan “o, ö, u, ü” seslerinden biri gelirse o sözcük küçük ünlü uyumuna uymaz.

Küçük ünlü uyumu neye denir?

Aynı şekilde eğer bir kelimenin ilk hecesine yuvarlak ünlü (o, ö, u, ü) bulunuyorsa, bir sonraki hece aynı şekilde yuvarlak (u, ü,) ya da düz-geniş (a, e) ile bitmek zorundadır. Bu konuya uyan kelimeler için ise küçük ünlü uyumu denmektedir.